Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος Παγκώστας ο Πάτμιος

Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας:

"Πάτμιος, ανηψιός του Πατριάρχου Παρθενίου Β’, τον οποίο διεδέχθει στον Πατριαρχικό Θρόνο Αλεξανδρείας. Υπεστήριξε την μετανάστευση των Ελλήνων στην Αίγυπτο με την παράλληλη εύνοια του αναμορφωτή της χώρας Μωχάμετ Άλη. Το έτος 1818 αρρώστησε και μετέβη στην Πάτμο προς ανάρρωση, όπου μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία. Με την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως ο Θεόφιλος επέστρεψε και πάλι στην Πάτμο, παραμείνας εκεί καθ’  όλη την διάρκεια του εθνικού αγώνα. Την 14^η Οκτωβρίου 1825 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Χρύσανθος, πιεσθείς από την Υψηλή Πύλη, συνεκάλεσε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη και έπαυσε τον Θεόφιλο από τα καθήκοντά του εξαιτίας της μακροχρόνια απουσίας του από την Πατριαρχική έδρα. Ο Θεόφιλος παρέμεινε στην γενέτειρα νήσο του έως την κοίμησή του
(24 Ιανουαρίου 1833)."

Συμπληρωματικά, πρέπει να αναφερθεί ότι υπήρξε απόφοιτος της Πατμιάδος του Γένους Σχολής και μετέπειτα καθηγητής της. Επίσης, όπως μας πληροφορεί η ιστοσελίδα της I.M. Αγ. Ιω Θεολόγου Πάτμου: 

"κατά τήν επανάσταση του 1821, ο Πάτμιος Πατριάρχης Αλεξανδρείας, Θεόφιλος Παγκώστας, τέλεσε Θεία Λειτουργία πάνω στή ναυαρχίδα τών Ψαριανών καί κοινώνησε τούς πλοιάρχους καί τούς ναύτες [...], πρίν από τήν νικηφόρο για τούς Έλληνες ναυμαχία του Γυαλιού (κοντά στήν  Νίσυρο)." 

Στη Μονή μας φυλάσσεται και το Άγιο Ποτήριο που χρησιμοποίησε ο Πατριάρχης Θεόφιλος στη Θ. Λειτουργία αυτή:

Πηγή: http://www.patmosmonastery.gr/index.php/2015-05-19-14-58-01/mega-skevofylakeio

Περισσότερα για το βίο του, μπορεί κανείς να μάθει από τη διατριβή του Αρχ/του π. Πλάτωνος Κρικρή: http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/15244#page/1/mode/2up

από την οποία μαθαίνουμε ότι υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, της οποίας οι προσδοκίες στο πρόσωπό του εκπληρώθηκαν πλήρως, με Εθνεγερτική δραστηριότητα που δεν περιορίστηκε στην Πάτμο αλλά επεκτάθηκε πολύ ευρύτερα. Στις 12 Απριλίου του 1821, Τρίτη Διακαινησίμου, δύο ημέρες μετά τον απαγχονισμό του Οικουμεν. Πατριάρχου Αγίου Γρηγορίου Ε' (που επίσης αποτελεί καύχημα της Πατμιάδος), ύψωσε μαζί με το Δημήτριο Θέμελη στην πλατεία της "Αγια-Λεβιάς" (Αγ. Θεοκτίστη η Λεσβία) στη Χώρα της Πάτμου τη σημαία της Επαναστάσεως και εξεφώνησε προτρεπτικό λόγο προς τον ενθουσιώδη Πατμιακό λαό. Ο αγώνας του ήταν όντως πολυποίκιλος και αξίζει κανείς να αφιερώσει λίγο χρόνο να διαβάσει όλες τις πτυχές του στην ως άνω εξαιρετική διατριβή του π. Πλάτωνος.