Πέμπτη 30 Μαρτίου 2017
Τετάρτη 29 Μαρτίου 2017
Ηγούμενος Ι.Μ.Δοχειαρίου Γρηγόριος: Ο Επίσκοπος κι ο Πρεσβύτερος
Ο Γέρων Γρηγόριος Δοχειαρίτης |
Όσο πάμε και γερνούμε, άλλα πράγματα ακούμε κι άλλα πράγματα θωρούμε» (λαϊκή ρήση).
Ούτε θεολόγος είμαι ούτε εντρύφησα ιδιαίτερα στην
Θεολογία. Με την βοήθεια του Θεού όμως, παρακολούθησα θεολογικά
μαθήματα, και ακαδημαϊκά και εμπειρικά. Ολόκληρη η ακαδημαϊκή θεολογία
προσεφέρετο στα Πανεπιστήμια περισσότερο ως επιστήμη παρά ως θρησκεία.
Από τους Γεροντάδες μου έμαθα ότι η γνώση του Θεού επέρχεται από την
τήρηση των εντολών του Θεού, όπως μας διδάσκει ο υψιπέτης της Θεολογίας
Ιωάννης ο ευαγγελιστής, και ότι ο Χριστός
δεν ήρθε να παραδώση στους ανθρώπους επιστήμη, αλλά τρόπο ζωής, για να
γνωρίση ο άνθρωπος τον Θεό, σύμφωνα με τον όσιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο,
και μέχρι σήμερα στην ζωή μου προσπαθώ να ιχνηλατώ αυτές τις δύο
υποδείξεις.
Μοναχός Θεόκτιστος Εσφιγμενίτης, o Άγιος Ερημίτης της Πάτμου (1822 - 29 Μαρτίου 1917)
Ο Μικρασιάτης αναχωρητής
Θεόκτιστος νέος έρχεται στον Άγιον Όρος. Η μονή Εσφιγμένου του δίνει ένα κελλί
της για τις πρώτες ουράνιες αναβάσεις του. Ύστερα από μία πορεία μέσω
Ιεροσολύμων και Σάμου προς ανεύρεση της ιερής ησυχίας καταλήγει στο ιερό νησί
της Αποκαλύψεως. Οι πιο απαραμύθητοι τόποι της Πάτμου τον φιλοξενούν επί μισό
περίπου αιώνα.
Ι.Μ. Εσφιγμένου |
Ο Θεός ήταν παντοτεινή συντροφιά
του. Δεν έπασχε ποτέ από μοναξιά και ας ήταν πάντα μόνος. Όταν του τέλειωσε
κάποτε το νερό, η προσευχή του έφερε ένα σύννεφο να τον ξεδιψάσει και να
γεμίσει τη στέρνα του. Τα φίδια ήταν φίλοι του, δεν τα φοβόταν, όπως ο Αδάμ
πριν την πτώση. Τον έβλεπαν να μην πατά στη γη. Η προσευχή του θαυματουργούσε.
Ο δαίμονας παρότι τον μετακινούσε από τόπο σε τόπο, δεν μπορούσε να τον νικήσει.
Απλός, λιτός, καταδεκτικός,
μεγάλος νηστευτής, εργατικός σε όλη του τη ζωή.
Περιστατικά και γεγονότα τον
φανερώνουν διορατικό, προορατικό και αδιάλειπτα προσευχόμενο. «Αισθάνομαι τόση
γλυκύτητα, έλεγε, ώστε δεν μπορώ να κοιμηθώ το βράδυ. Όταν λέω την εύχή είναι
σαν να ακούω χιλιάδες αγγέλους να ψάλλουν». Με το μεγάλο κομποσχοίνι του έκανε δύο χιλιάδες μετάνοιες γονατιστές (!) την
ημέρα και έκλαιγε για τις αμαρτίες τις δικές του και όλων των ανθρώπων.
Στο ερημητήριό του ήταν ανυπόδητος και η διατροφή του λιτότατη. Μόνο
Σάββατο και Κυριακή κατέλυε το λάδι. Μελετούσε πολύ την «Φιλοκαλία» και μετελάμβανε συχνά των Αχράντων Μυστηρίων, γνωρίσματα των γνήσιων
«Κολλυβάδων». Η μελέτη της Αγίας Γραφής και η
συχνή θεία Μετάληψη τον αναπτέρωναν.
Γλυκύς, ευγενής, σοβαρός, ακούει με προσοχή και προσεύχεται, συμβουλεύει
με αληθινή σοφία και αγάπη. Πότε-πότε αφήνει και το ασκητήριο όταν τον
παρακαλούν και έρχεται στη Χώρα, για να συμφιλιώσει εχθρούς, για να
φέρει στα σπίτια την ειρήνη. Κι όταν ο Παράκλητος επιπνεύσει στην καθαρή
και αγία του καρδιά, έρχεται και απρόσκλητος. Χτυπάει την πόρτα εκείνων
που ο πειρασμός τους αναταράζει και ρωτάει: «Θέλετε να με δεχθείτε; Ο
Χριστός με έστειλε. Αν δεν θέλετε, μπορείτε να με διώξετε, αλλά θα λυπηθεί ο
Χριστός». Όταν άκουγε μια κακή φήμη έλεγε: «Φταίτε όλοι, από τον πιο
μικρό ως τον πιο μεγάλο» και η βροντώδης φωνή του τους συνετάραζε όλους.
Στα τέλη του σχεδόν τυφλώθηκε και
κουφάθηκε. Δεν εμποδιζόταν όμως να έχει στραμμένα τα μάτια του μόνιμα στον
ουρανό και ν’ ακούει αγγελικούς ύμνους. Ο παλαιός Εσφιγμενίτης την αυστηρότητά
του όλη τη φύλαγε για τον εαυτό του. Είχε γίνει ο παρήγορος αδελφός όλων των
πονεμένων της Πάτμου.
Στη δύση του βίου του τον επισκέφθηκε ένας ξένος περιηγητής.
Να πως τον περιγράφει: «Περικυκλωμένος από μουχλιασμένους τοίχους, κατοικώντας
εδώ που δεν μπορεί να βλέπη τις καλλονές του νησιού ούτε να ατενίζη τα μεγαλεία
της θαλάσσης, εδώ που ούτε δύσις μπορεί να τον φωτίση, υπομένοντας την μοναξιά
και σπανίως δεχόμενος κανένα επισκέπτη: Ιδού ο ερημίτης της Πάτμου. Λίγη κίνηση
και δραστηριότητα έχει το νησί, μα αυτός εδιάλεξε αυτή την εγκλείστρα για να
αποφύγη κι αυτήν την ολίγη. Το βλέμμα του πάντα κυττάζει ψηλά. Μήπως έτσι
στρέφει τις σκέψεις του μακρυά από την γη υψώνοντας μάτια και καρδιά προς τον
ουρανό; Τα μαλλιά του και τα μουστάκια του ήταν μακρυά. Η όψις του έδειχνε
καλωσύνη και εξυπνάδα. Πότε-πότε εφαίνετο μια λάμψις στα μάτια του που έδειχνε
την παληά του ζωτικότητα. Μας προσκάλεσε να μπούμε στο σπίτι του, ένα δωμάτιο
χτισμένο στην άκρη των ερειπίων, τρία μέτρα μάκρος και δυόμισυ πλάτος…
Στρέφοντας γύρω μου είδα από το ανοικτό παράθυρο ένα πολύ μικρό δωματιάκι που
του χρησίμευε ως προσευχητάριο. Τα μικρά του παράθυρα ήταν κλεισμένα και τα
μόνα αντικείμενα μέσα σ αυτό ήταν μερικά κεριά, ένα μικρό αναλόγιο με μία μικρή
ανοικτή βίβλο και ένα ανθρώπινο κρανίο με ένα μαύρο σταυρό ζωγραφισμένο στο
μέτωπο. Ήταν κάτι που προξενούσε εντύπωσι και επεζήτησα να μάθω την σημασία
του. Ιδού τα ίδια του τα λόγια: “Το έχω για να το κυττάζω. Μου λέγει πως θα
είμαι μετ’ ολίγον. Με κάνει ταπεινόν και με ετοιμάζει διά τον θάνατον και διά
τα μετά θάνατον… Παρακαλώ τον Θεόν να συγχωρήση όλες τις αμαρτίες μου και τέλος
να με πάρη στον ουρανό. Βαδίζω προς τον θάνατο και θα εμφανισθώ ενώπιον του
Θεού. Διά τούτο σκέπτομαι ποιαν απάντησιν θα του δώσω…”».
Ως τις
τελευταίες του ώρες συμβούλευε: «Να αγαπάτε τον Χριστό. Να διαβάζετε το
Ευαγγέλιο. Να έχετε το Νόμο Του σαν Φυλαχτό».
Το κτιριακό συγκρότημα της Αποκάλυψης πλησίον του οποίου ετάφη ο Γ. Θεόκτιστος |
Όταν πλησίαζε το τέλος
λέει σ’εκείνον που τον διακονούσε: «Δόξα Σοι ο Θεός! Τώρα να μη μου
μιλήσεις πλέον». Ακολούθως απήγγειλε ολόκληρη την Θεία Λειτουργία,
αρχίζοντας από την Προσκομιδή. Στις 29.3.1917,
Μεγάλη Πέμπτη, δύοντος του ηλίου, έδυσε ο ενενηνταπεντάχρονος αναχωρητής,
παρέδωσε ειρηνικά το πνεύμα του για να εορτάσει, ο έτοιμος από καιρό, το αιώνιο
Πάσχα της ατέρμονης και ανεκλάλητης ευφροσύνης. Το σκήνωμά του το εναπέθεσαν στον τάφο που ο ίδιος είχε ετοιμάσει πριν
χρόνια στην Αποκάλυψη. Σημάδι της Αγιωσύνης του ήταν το ότι ένιωσαν
ξαφνικά, καθώς το κατέβαζαν, να γίνεται εκείνο το ασκητικό αλλά βαρύ
σώμα, ελαφρύ σαν ξερό φύλλο! Στον τάφο του φύτρωσε από μόνο του
δεντρολίβανο. Στα τρία χρόνια, στις 19 Απριλίου του 1920, άνοιξαν τον
τάφο του για την ανακομιδή. Ουράνια Ευωδιά ξεχύθηκε από τα Χαριτόβρυτα Λείψανά του.
Το Βραβείον της Ι. Μονής μας
καταλήγει: «Διέτριψε δ’ εν Πάτμω επί 45 έτη εις διάφορα ερημητήρια και άβατα
μέρη, σεβόμενος παρά πάντων ένεκα του εναρέτου βίου αυτού. Κατατάξαι δ’ αυτού
το πνεύμα μετά των δικαίων ο Κύριος».
Ας έχουμε την Ευχή του. Αμήν.
Πηγές – Βιβλιογραφία
Ηλία Μαστρογιαννόπουλου αρχιμ.,
Άγιες μορφές στην Πάτμο, Αθήναι 1966, σσ. 58-66. Του αυτού, Άγιες Μορφές της
Νεωτέρας Ελλάδος, Αθήναι δ.χ. σσ. 62-71. Χρυσοστόμου Γ., Φλωρεντή διακόνου,
Βραβείον της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Αθήναι 1980, σ. 128.
Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου,
«Μέγα Γεροντικό, ενάρετων αγιορειτών του εικοστού αιώνος, Τόμος Α΄ 1901-1955,
σελ.140-142.
https://sites.google.com/site/orthodoxy1054/monachos-theoktistos-o-agios-eremites-tou-20ou-aiona
Τρίτη 28 Μαρτίου 2017
Οι κακοδοξίες του παπισμού
Πηγή εικόνας: Ιστολόγιο "Νικόλαος Σωτηρόπουλος" |
Στο προηγούμενό μας άρθρο παραθέσαμε επιγραμματικά τις διαφορές Ορθοδοξίας-Παπισμού. Μια πιο αναλυτική αναφορά, καθώς και επεξήγηση του γιατί οι λεγόμενοι Ρωμαιοκαθολικοί έχουν λόγω αυτών των διαφορών περιπέσει σε αίρεση (άρα αποκόπηκαν από το Σώμα της Εκκλησίας) αλλά και κακοδοξίες, σας παραθέτουμε στο παρόν άρθρο που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Ι. Ησυχαστηρίου Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΠΙΣΜΟΥ - ΚΑΚΟΔΟΞΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΠΙΣΜΟΥ
Αναδημοσίευση: Εκ του τεύχους "Εν συνειδήσει" - Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου
Οι διαφορές ανάμεσα στη
Ορθοδοξία και τον παπισμό είναι πολλές και μεγάλες, παλαιές και νεότερες
και αφορούν τόσο σε δογματικά ζητήματα όσο και σε θέματα εκκλησιαστικής
εμπειρίας, λατρείας, τέχνης και γενικώτερα αντιλήψεων και βιοθεωρίας.
Θα επιχειρήσουμε εδώ μία συνοπτική παρουσίασή τους αντλώντας από τα
κείμενα των Αγίων Πατέρων και συγχρόνων θεολόγων, Μητροπολιτών και
Γερόντων της Εκκλησίας μας, οι οποίοι με ενάργεια και ορθόδοξο φρόνημα
αναδεικνύουν την παρεκτροπή από την ορθή πίστη και τις κακοδοξίες του
παπισμού. Για την καλύτερη κατανόηση των διαφορών ορθοδοξίας και
παπισμού είναι απαραίτητο να εξετάσουμε συνολικά τον εκκλησιαστικό,
κοινωνικό και πολιτικό περίγυρο της εποχής. Για τον σκοπό αυτό
παραθέτουμε πολύ σύντομα κάποια ιστορικά γεγονότα που στάθηκαν σταθμοί
στην γέννηση του παπισμού και στην πορεία του προς την διαίρεση και το
σχίσμα.
Ιστορική αναφορά
Η αρχαία Ορθόδοξη Λατινική
Εκκλησία της Δύσεως στην παλαιά Ρώμη είχε πάντοτε κοινωνία με την
Ορθόδοξη Ανατολή και τα πατριαρχεία της. Το γεγονός που ανέτρεψε την
αρμονική αυτή κοινωνία μεταξύ Ανατολής και Δύσεως είναι η κατάληψη της
δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από τους Φράγκους κατά την διάρκεια του 5ου και 6ου
αι., όταν η Δυτική Ευρώπη ζει τον καταιγισμό των βαρβαρικών επιδρομών
που μετέβαλαν ριζικά τα πολιτιστικά και θρησκευτικά δεδομένα της.
Οι Φράγκοι, λαός πρωτόγονος και απολίτιστος την εποχή εκείνη, από την πρώτη στιγμή του εκχριστιανισμού τους εξέλαβαν και αφομοίωσαν με λανθασμένο τρόπο την χριστιανική διδασκαλία. Η χριστολογία και η τριαδολογία τους υπήρξε ανέκαθεν προβληματική, καθώς οι αντιλήψεις τους για την Αγία Τριάδα ήταν έντονα επηρεασμένες από τον αρειανισμό.
Στην φραγκική Σύνοδο του Τολέδο το 589, παρά την φαινομενική καταδίκη του αρειανισμού, υιοθετούν μία άλλη μορφή λανθασμένης τριαδολογίας, την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού, την οποία αργότερα προσέθεσαν και στο Σύμβολο της Πίστεως.
Τον 8ο αιώνα βασιλιάς των Φράγκων γίνεται ο Κάρολος ο Μέγας (Καρλομάγνος) ο οποίος υποτάσσει τους άλλους λαούς και τους ηγεμόνες της Ευρώπης και συγκροτεί την ενιαία Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο πολιτικός και θρησκευτικός προσανατολισμός της νέας δυτικής αυτοκρατορίας έχει έντονο το στίγμα της διαφοροποιήσεως και της αντιθέσεως προς την ανατολική αυτοκρατορία του Βυζαντίου. Αυτή η αντίθεση λαμβάνει διαστάσεις περιφρονήσεως και χλευασμού των Ελλήνων Βυζαντινών, που ήδη είχαν αρχίσει να αποκαλούνται υποτιμητικά από τους Φράγκους «αιρετικοί» και «Γραικοί» (=κλέφτες). Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον 9ο έως τον 130 αιώνα συναντούμε επανειλημμένα στην Δύση συγγράμματα με τον τίτλο "Contres errors Graecorum" - «Κατά των πλανών των Ελλήνων». Ο πολιτισμός και η ορθόδοξη πίστη των Ελλήνων ήταν για τους απολίτιστους Φράγκους μέγεθος ακατανόητο και ασύλληπτο, αλλά και ταυτόχρονα απλησίαστο και ανέφικτο, για τον λόγο αυτό προτίμησαν να το προβάλουν ως πλάνη και αίρεση!
Από τον 9ο αιώνα οι Φράγκοι, αφού εξεδίωξαν τους Ρωμαίους ορθοδόξους επισκόπους, διόρισαν τους εαυτούς τους επισκόπους και ηγουμένους της Γαλλίας. Κατέλαβαν, επίσης, διά της βίας το Ορθόδοξο Λατινικό Πατριαρχείο της Ρώμης και από το 1009έως το 1046 αντικατέστησαν τους ορθοδόξους Πάπες της Ρώμης με Φράγκο- Λατίνους, ιδρύοντας τον σημερινό Παπισμό. «Επομένως, το λεγόμενο Σχίσμα μεταξύ των Εκκλησιών Δύσεως και Ανατολής δεν έγινε μεταξύ Δυτικών και Ανατολικών Ορθοδόξων Ρωμαίων, αλλά μεταξύ των Φράγκων κατακτητών των Δυτικών Ορθοδόξων Ρωμαίων (Πατριαρχείο Ρώμης) και των Ορθοδόξων Ρωμαίων της Ανατολής (Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως)». (π. Ιωάννης Ρωμανίδης, Τα αίτια του Σχίσματος).
Με την εκφράγκευση του Ορθοδόξου Πατριαρχείου της Ρώμης εισάγονται σ' αυτό οι κακοδοξίες και ο ανθελληνισμός των Φράγκων, στοιχεία που δεν έπαψαν έκτοτε να συνιστούν τα κύρια γνωρίσματα και την πεμπτουσία του παπισμού.
Οι Φράγκοι, λαός πρωτόγονος και απολίτιστος την εποχή εκείνη, από την πρώτη στιγμή του εκχριστιανισμού τους εξέλαβαν και αφομοίωσαν με λανθασμένο τρόπο την χριστιανική διδασκαλία. Η χριστολογία και η τριαδολογία τους υπήρξε ανέκαθεν προβληματική, καθώς οι αντιλήψεις τους για την Αγία Τριάδα ήταν έντονα επηρεασμένες από τον αρειανισμό.
Στην φραγκική Σύνοδο του Τολέδο το 589, παρά την φαινομενική καταδίκη του αρειανισμού, υιοθετούν μία άλλη μορφή λανθασμένης τριαδολογίας, την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού, την οποία αργότερα προσέθεσαν και στο Σύμβολο της Πίστεως.
Τον 8ο αιώνα βασιλιάς των Φράγκων γίνεται ο Κάρολος ο Μέγας (Καρλομάγνος) ο οποίος υποτάσσει τους άλλους λαούς και τους ηγεμόνες της Ευρώπης και συγκροτεί την ενιαία Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο πολιτικός και θρησκευτικός προσανατολισμός της νέας δυτικής αυτοκρατορίας έχει έντονο το στίγμα της διαφοροποιήσεως και της αντιθέσεως προς την ανατολική αυτοκρατορία του Βυζαντίου. Αυτή η αντίθεση λαμβάνει διαστάσεις περιφρονήσεως και χλευασμού των Ελλήνων Βυζαντινών, που ήδη είχαν αρχίσει να αποκαλούνται υποτιμητικά από τους Φράγκους «αιρετικοί» και «Γραικοί» (=κλέφτες). Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον 9ο έως τον 130 αιώνα συναντούμε επανειλημμένα στην Δύση συγγράμματα με τον τίτλο "Contres errors Graecorum" - «Κατά των πλανών των Ελλήνων». Ο πολιτισμός και η ορθόδοξη πίστη των Ελλήνων ήταν για τους απολίτιστους Φράγκους μέγεθος ακατανόητο και ασύλληπτο, αλλά και ταυτόχρονα απλησίαστο και ανέφικτο, για τον λόγο αυτό προτίμησαν να το προβάλουν ως πλάνη και αίρεση!
Από τον 9ο αιώνα οι Φράγκοι, αφού εξεδίωξαν τους Ρωμαίους ορθοδόξους επισκόπους, διόρισαν τους εαυτούς τους επισκόπους και ηγουμένους της Γαλλίας. Κατέλαβαν, επίσης, διά της βίας το Ορθόδοξο Λατινικό Πατριαρχείο της Ρώμης και από το 1009έως το 1046 αντικατέστησαν τους ορθοδόξους Πάπες της Ρώμης με Φράγκο- Λατίνους, ιδρύοντας τον σημερινό Παπισμό. «Επομένως, το λεγόμενο Σχίσμα μεταξύ των Εκκλησιών Δύσεως και Ανατολής δεν έγινε μεταξύ Δυτικών και Ανατολικών Ορθοδόξων Ρωμαίων, αλλά μεταξύ των Φράγκων κατακτητών των Δυτικών Ορθοδόξων Ρωμαίων (Πατριαρχείο Ρώμης) και των Ορθοδόξων Ρωμαίων της Ανατολής (Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως)». (π. Ιωάννης Ρωμανίδης, Τα αίτια του Σχίσματος).
Με την εκφράγκευση του Ορθοδόξου Πατριαρχείου της Ρώμης εισάγονται σ' αυτό οι κακοδοξίες και ο ανθελληνισμός των Φράγκων, στοιχεία που δεν έπαψαν έκτοτε να συνιστούν τα κύρια γνωρίσματα και την πεμπτουσία του παπισμού.
1. Filioque (και εκ του Υιού)
Πρόκειται για την αντίληψη της
εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος «και εκ του Υιού» (filioque) και όχι
μόνον εκ του Πατρός. Η αντίληψη αυτή, που προστέθηκε και στο Σύμβολο της
Πίστεως, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα λόγια του ιδίου του Κυρίου μας
στο Ευαγγέλιο όπου λέγει «όταν δε έλθη ο παράκλητος...,το Πνεύμα της
αληθείας ό παρά του Πατρός εκπορεύεται» (Ιω. 15,26). Έρχεται, επίσης, σε
πλήρη αντίθεση με τις αποφάσεις της Δεύτερης Οικουμενικής Συνόδου, που
διετύπωσε το σχετικό άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως, αλλά και άλλων
Συνόδων.
Η προσθήκη του filioque στο Σύμβολο της Πίστεως συνιστά ουσιαστική και απροκάλυπτη αίρεση, αφού αντιβαίνει στο Ευαγγέλιο και τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων. Και μόνον για την κακοδοξία τους αυτή οι παπικοί είναι αιρετικοί και όχι σχισματικοί, όπως λανθασμένα υποστηρίζεται από μερικούς, που τεχνηέντως ισχυρίζονται πως δεν υπάρχει Οικουμενική Σύνοδος που να καταδίκασε τον παπισμό ως αίρεση. Πρόκειται, βεβαίως, για αφελές επιχείρημα αφού ως γνωστόν οι Οικουμενικοί Σύνοδοι εδογμάτισαν και οριοθέτησαν την ορθή πίστη και κάθε απόκλιση από αυτή, κάθε θέση αντίθετη με τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων είναι αυτονόητο ότι συνιστά αίρεση. Δεν υπάρχει, άλλωστε, Οικουμενική Σύνοδος που να κατεδίκασε π.χ. τους Προτεστάντες, τους Πεντηκοστιανούς κ.ά, ως αιρετικούς χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν είναι.
Ο Μέγας Φώτιος, ο Φωστήρας αυτός και Μέγας Διδάσκαλος της Εκκλησίας μας καταδικάζει με χαρακτηριστικό τρόπο την παπική αίρεση του filioque: «Τις ου κλείσει τα ώτα προς την υπερβολήν της βλασφημίας ταύτης; Αύτη κατά των Ευαγγελίων ίσταται, προς τας αγίας παρατάσσεται Συνόδους, τους μακαρίους και αγίους παραγράφεται πατέρας, τον Μ. Αθανάσιον, τον εν θεολογία περιβόητον Γρηγόριον, την βασίλειον της Εκκλησίας στολήν, τον Μ. Βασίλειον, το χρυσούν της οικουμένης στόμα, το της σοφίας πέλαγος, τον ως αληθώς Χρυσόστομον. Και τι λέγω τον δείνα η τον δείνα; Κατά πάντων ομού των αγίων προφητών, αποστόλων, ιεραρχών, μαρτύρων και αυτών των δεσποτικών φωνών η βλάσφημος αύτη και θεομάχος φωνή εξοπλίζεται».
Με την προσθήκη του filioque είναι μία από τις βασικότερες και παλαιότερες δογματικές διαφορές μας με τους παπικούς, την οποία, όπως προαναφέραμε, την εισήγαγαν οι Φράγκοι και την επέβαλαν στο ορθόδοξο τότε Πατριαρχείο της Ρώμης. Είναι αυτή που, από την θέσπισή της ακόμη και σε όλη την μετέπειτα πορεία Ανατολής και Δύσεως, απετέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί ανυπέρβλητο χάσμα, καθώς υπήρξε μία από τις κυριότερες αιτίες που οδήγησε στο σχίσμα. «Το σχίσμα γέγονεν μάλιστα διά την εν τω Συμβόλω πρόσθεσιν και ότι καλώς απεστράφημεν τους Λατίνους διά την πρόσθεσιν αποστροφής ούσαν αξίαν». (Γεννάδιος Σχολάριος).
Έφθασαν μάλιστα οι παπικοί αιρετικοί να κατηγορούν εμάς τους ορθοδόξους ότι αφαιρέσαμε από το Σύμβολο της Πίστεως το filioque!!!Αυτή ήταν και η βασική κατηγορία που απέδωσε στους ορθοδόξους ο απεσταλμένος του Πάπα, Καρδινάλιος Ουμβέρτος, όταν στις 15 Ιουλίου του 1054 απέθεσε τον λίβελλο με τα αναθέματα του Πατριάρχου και όλων των Ορθοδόξων στην Αγία Τράπεζα της Αγίας Σοφίας, ότι δήθεν δηλαδή οι ορθόδοξοι «ως Πνευματομάχοι η Θεομάχοι απέκοψαν από του Συμβόλου του αγίου Πνεύματος την εκπόρευσιν εκ του Υιού». Η εμμονή των παπικών στην αιρετική θέση του filioque τους κρατά αποκομμένους από την Εκκλησία και την αλήθεια και αποτελεί ουσιαστικό εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια επανόδου τους στην ορθόδοξη πίστη, παρά τις όποιες πρωτοβουλίες καλής θελήσεως, ακόμη και αυτής της άρσεως των αναθεμάτων.
Όπως εύστοχα διατυπώνει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος: «Μερικοί ισχυρίζονται ότι ήρθησαν αυτά τα αναθέματα και επομένως δεν υπάρχει πρόβλημα. Βεβαίως και υπάρχει πρόβλημα, γιατί με μία απλή πράξη ήρθησαν τα αναθέματα, αλλά δεν ήρθη η αίρεση του Filioque, η οποία μάλιστα ισχυροποιήθηκε ακόμη περισσότερο».
Η προσθήκη του filioque στο Σύμβολο της Πίστεως συνιστά ουσιαστική και απροκάλυπτη αίρεση, αφού αντιβαίνει στο Ευαγγέλιο και τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων. Και μόνον για την κακοδοξία τους αυτή οι παπικοί είναι αιρετικοί και όχι σχισματικοί, όπως λανθασμένα υποστηρίζεται από μερικούς, που τεχνηέντως ισχυρίζονται πως δεν υπάρχει Οικουμενική Σύνοδος που να καταδίκασε τον παπισμό ως αίρεση. Πρόκειται, βεβαίως, για αφελές επιχείρημα αφού ως γνωστόν οι Οικουμενικοί Σύνοδοι εδογμάτισαν και οριοθέτησαν την ορθή πίστη και κάθε απόκλιση από αυτή, κάθε θέση αντίθετη με τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων είναι αυτονόητο ότι συνιστά αίρεση. Δεν υπάρχει, άλλωστε, Οικουμενική Σύνοδος που να κατεδίκασε π.χ. τους Προτεστάντες, τους Πεντηκοστιανούς κ.ά, ως αιρετικούς χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν είναι.
Ο Μέγας Φώτιος, ο Φωστήρας αυτός και Μέγας Διδάσκαλος της Εκκλησίας μας καταδικάζει με χαρακτηριστικό τρόπο την παπική αίρεση του filioque: «Τις ου κλείσει τα ώτα προς την υπερβολήν της βλασφημίας ταύτης; Αύτη κατά των Ευαγγελίων ίσταται, προς τας αγίας παρατάσσεται Συνόδους, τους μακαρίους και αγίους παραγράφεται πατέρας, τον Μ. Αθανάσιον, τον εν θεολογία περιβόητον Γρηγόριον, την βασίλειον της Εκκλησίας στολήν, τον Μ. Βασίλειον, το χρυσούν της οικουμένης στόμα, το της σοφίας πέλαγος, τον ως αληθώς Χρυσόστομον. Και τι λέγω τον δείνα η τον δείνα; Κατά πάντων ομού των αγίων προφητών, αποστόλων, ιεραρχών, μαρτύρων και αυτών των δεσποτικών φωνών η βλάσφημος αύτη και θεομάχος φωνή εξοπλίζεται».
Με την προσθήκη του filioque είναι μία από τις βασικότερες και παλαιότερες δογματικές διαφορές μας με τους παπικούς, την οποία, όπως προαναφέραμε, την εισήγαγαν οι Φράγκοι και την επέβαλαν στο ορθόδοξο τότε Πατριαρχείο της Ρώμης. Είναι αυτή που, από την θέσπισή της ακόμη και σε όλη την μετέπειτα πορεία Ανατολής και Δύσεως, απετέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί ανυπέρβλητο χάσμα, καθώς υπήρξε μία από τις κυριότερες αιτίες που οδήγησε στο σχίσμα. «Το σχίσμα γέγονεν μάλιστα διά την εν τω Συμβόλω πρόσθεσιν και ότι καλώς απεστράφημεν τους Λατίνους διά την πρόσθεσιν αποστροφής ούσαν αξίαν». (Γεννάδιος Σχολάριος).
Έφθασαν μάλιστα οι παπικοί αιρετικοί να κατηγορούν εμάς τους ορθοδόξους ότι αφαιρέσαμε από το Σύμβολο της Πίστεως το filioque!!!Αυτή ήταν και η βασική κατηγορία που απέδωσε στους ορθοδόξους ο απεσταλμένος του Πάπα, Καρδινάλιος Ουμβέρτος, όταν στις 15 Ιουλίου του 1054 απέθεσε τον λίβελλο με τα αναθέματα του Πατριάρχου και όλων των Ορθοδόξων στην Αγία Τράπεζα της Αγίας Σοφίας, ότι δήθεν δηλαδή οι ορθόδοξοι «ως Πνευματομάχοι η Θεομάχοι απέκοψαν από του Συμβόλου του αγίου Πνεύματος την εκπόρευσιν εκ του Υιού». Η εμμονή των παπικών στην αιρετική θέση του filioque τους κρατά αποκομμένους από την Εκκλησία και την αλήθεια και αποτελεί ουσιαστικό εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια επανόδου τους στην ορθόδοξη πίστη, παρά τις όποιες πρωτοβουλίες καλής θελήσεως, ακόμη και αυτής της άρσεως των αναθεμάτων.
Όπως εύστοχα διατυπώνει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος: «Μερικοί ισχυρίζονται ότι ήρθησαν αυτά τα αναθέματα και επομένως δεν υπάρχει πρόβλημα. Βεβαίως και υπάρχει πρόβλημα, γιατί με μία απλή πράξη ήρθησαν τα αναθέματα, αλλά δεν ήρθη η αίρεση του Filioque, η οποία μάλιστα ισχυροποιήθηκε ακόμη περισσότερο».
2. Διδασκαλία περί της ακτίστου ουσίας και ακτίστου ενεργείας του Θεού.
Μία πολύ μεγάλη και βασική διαφορά ανάμεσα στην ορθοδοξία και τον παπισμό είναι το θέμα της ουσίας και των ενεργειών του Θεού.
Η ορθή διδασκαλία σ' αυτό το ζήτημα είναι ότι αφού η ουσία του Θεού
είναι άκτιστη, είναι άκτιστες και οι ενέργειές Του. Αντίθετα οι δυτικοί
θεωρούν κτιστές τις ενέργειες και κτιστή την χάρη του Θεού.
Γράφει σχετικά ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου, Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης: «Μέχρι σήμερα οι Δυτικοί θεωρούν κτιστή την θεία Χάρι, την ενέργεια του Θεού. Είναι δυστυχώς και τούτο μία από τις πολλές διαφορές μας, που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρώς υπ' όψιν στο θεολογικό διάλογο με τους Ρωμαιοκαθολικούς. Δεν είναι μόνο το filioque, το πρωτείο εξουσίας και το «αλάθητο» του πάπα, από τις βασικές διαφορές μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Παπικών. Είναι και τα ανωτέρω. Αν δεν δεχθούν οι Ρωμαιοκαθολικοί ότι η Χάρις του Θεού είναι άκτιστος, δεν μπορούμε να ενωθούμε μαζί τους, έστω κι' αν, δεχθούν όλα τα άλλα. Διότι ποιος θα ενεργήση την θέωσι, αν η θεία Χάρις είναι κτίσμα κι' όχι άκτιστος ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος;»
Γράφει σχετικά ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου, Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης: «Μέχρι σήμερα οι Δυτικοί θεωρούν κτιστή την θεία Χάρι, την ενέργεια του Θεού. Είναι δυστυχώς και τούτο μία από τις πολλές διαφορές μας, που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρώς υπ' όψιν στο θεολογικό διάλογο με τους Ρωμαιοκαθολικούς. Δεν είναι μόνο το filioque, το πρωτείο εξουσίας και το «αλάθητο» του πάπα, από τις βασικές διαφορές μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Παπικών. Είναι και τα ανωτέρω. Αν δεν δεχθούν οι Ρωμαιοκαθολικοί ότι η Χάρις του Θεού είναι άκτιστος, δεν μπορούμε να ενωθούμε μαζί τους, έστω κι' αν, δεχθούν όλα τα άλλα. Διότι ποιος θα ενεργήση την θέωσι, αν η θεία Χάρις είναι κτίσμα κι' όχι άκτιστος ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος;»
3. Το πρωτείο του Πάπα.
Μια από τις βασικές αιρετικές δοξασίες του παπισμού αποτελεί το «πρωτείο» του πάπα. Σύμφωνα με απόφαση της Α' Συνόδου του Βατικανού (1870),
ο πάπας είναι τοποτηρητής του Χριστού και μοναδικός αντιπρόσωπός Του
πάνω στη γη. Είναι ο αρχηγός και η ορατή κεφαλή της Εκκλησίας. Στο
πρόσωπό του συνοψίζεται ολόκληρη η Εκκλησία. Αυτή η θέση, όμως, είναι
καθαρά αιρετική, αφού «η αλήθεια είναι ότι μόνον ο Χριστός είναι Κεφαλή
και αρχηγός της Εκκλησίας. Αυτό διαβάζουμε και στην επιστολή προς
Εφεσίους του Απ. Παύλου (Εφεσ. α, 22-23), ότι δηλαδή ο ουράνιος Πατέρας
¨Αυτόν (τον Κύριον Ιησούν) έδωκε κεφαλήν υπέρ πάντα τη Εκκλησία, ήτις
εστί το σώμα αυτού¨ Αυτόν κατέστησε κεφαλή, πάνω από όλους, στην
Εκκλησία, η οποία είναι το σώμα Του», Αρχιμ. Γερβ. Ραπτοπούλου, Αιρέσεις
στην Ελλάδα και οι κακοδοξίες του παπισμού, σελ. 153-154.
4. το αλάθητο του Πάπα.
Η Α' Σύνοδος του Βατικανού
θέσπισε το δόγμα του αλάθητου του πάπα. Πρόκειται δηλαδή για την
αλαζονική αντίληψη για το «εκ καθέδρας» αλάνθαστο του Πάπα. Σύμφωνα με
το δόγμα αυτό ο πάπας είναι πάνω και από τις Οικουμενικές Συνόδους και
έχει την πλήρη και υπέρτατη δικαιοδοσία να αποφαίνεται αλάθητα και τη
διδασκαλία του είναι υποχρεωμένη να παραδεχτεί ολόκληρη η Εκκλησία.
Όποιος τολμήσει να «αντείπη», να φέρει αντίρρηση στη διδασκαλία του,
«ανάθεμα έστω» (κεφ. Δ' της Β' Βατικάνειας Συνόδου). Οι θεολόγοι μάλιστα
της Ρωμαιοκαθολικής «Εκκλησίας' φτάνουν στο σημείο να διακηρύττουν ότι
και ψέμα να πει ο πάπας πρέπει αυτό να γίνει δεκτό από τους πιστούς σαν
αλήθεια!
Η ανακήρυξη ενός και μόνου ανθρώπου σαν αλάθητου, όσο κι' αν αυτός κατέχει τον ανώτατο βαθμό της ιερωσύνης, είναι πράξη ξένη και αντίθετη προς την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση. Κατά τον Ορθόδοξο Ρώσο Θεολόγο Βουλγάκωφ «το αλάθητον ανήκει εις τη όλην Εκκλησίαν». Γι' αυτό και η από 6 Μαΐου 1848 εγκύκλιος των Ορθοδόξων Πατριαρχών της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας ορίζει ότι «ο φύλαξ της Ορθοδοξίας, το σώμα της Εκκλησίας, τούτ' έστιν ο λαός αυτός εστι». Η Εκκλησία στο σύνολό της, κλήρος και λαός μαζί, είναι η «πιστή φρουρός της Αποστολικής Παραδόσεως, φυλάττουσα αυτήν ως πεπιστευμένην ταύτη παρακαταθήκην».
(βλ. σχ. Αρχιμ. Γερβ. Ραπτοπούλου, ό. π. σελ. 163-166)
Ο Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης σημειώνει ότι «το αλάθητο επεκτάθηκε σε κάθε απόφαση του Πάπα. Δηλαδή, ενώ με την Α' Βατικάνειο Σύνοδο μόνον οι από καθέδρας και με την χρήση του όρου definimus (ορίζομεν) αποφάσεις του Πάπα ήσαν αλάθητοι, η Β' Βατικάνειος Σύνοδος αποφάνθηκε ότι ο Πάπας είναι αλάθητος όχι μόνον όταν αποφαίνεται επισήμως ως Πάπας, αλλά οσάκις αποφαίνεται. Είναι ακόμη φανερό από τα ανωτέρω ότι η οικουμενική σύνοδος γίνεται ένα συμβουλευτικό σωματείο των Παπών. Το αλάθητο στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν ανήκει στην οικουμενική σύνοδο, αλλά στον Πάπα. Ποιος όμως ανεκήρυξε τον Πάπα αλάθητο; Η λαθητή σύνοδος;
Με αυτόν τον τρόπο η συνοδική αρχή, η παραδοθείσα από τους αγίους Αποστόλους, αντικαθίσταται από την παποκεντρική αρχή. Ο «αλάθητος» Πάπας καθίσταται κέντρο και πηγή ενότητος της Εκκλησίας, που σημαίνει ότι η Εκκλησία έχει ανάγκη από έναν άνθρωπο για να την διατηρή σε ενότητα. Έτσι παραμερίζεται και υποβαθμίζεται η θέσις του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος. Και ακόμη με την μεταφορά του αλάθητου από το Άγιο Πνεύμα στο πρόσωπο του Πάπα περιορίζεται η εσχατολογική προοπτική της Εκκλησίας μέσα στην ιστορία και καθίσταται εγκοσμιοκρατική».
Η ανακήρυξη ενός και μόνου ανθρώπου σαν αλάθητου, όσο κι' αν αυτός κατέχει τον ανώτατο βαθμό της ιερωσύνης, είναι πράξη ξένη και αντίθετη προς την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση. Κατά τον Ορθόδοξο Ρώσο Θεολόγο Βουλγάκωφ «το αλάθητον ανήκει εις τη όλην Εκκλησίαν». Γι' αυτό και η από 6 Μαΐου 1848 εγκύκλιος των Ορθοδόξων Πατριαρχών της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας ορίζει ότι «ο φύλαξ της Ορθοδοξίας, το σώμα της Εκκλησίας, τούτ' έστιν ο λαός αυτός εστι». Η Εκκλησία στο σύνολό της, κλήρος και λαός μαζί, είναι η «πιστή φρουρός της Αποστολικής Παραδόσεως, φυλάττουσα αυτήν ως πεπιστευμένην ταύτη παρακαταθήκην».
(βλ. σχ. Αρχιμ. Γερβ. Ραπτοπούλου, ό. π. σελ. 163-166)
Ο Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης σημειώνει ότι «το αλάθητο επεκτάθηκε σε κάθε απόφαση του Πάπα. Δηλαδή, ενώ με την Α' Βατικάνειο Σύνοδο μόνον οι από καθέδρας και με την χρήση του όρου definimus (ορίζομεν) αποφάσεις του Πάπα ήσαν αλάθητοι, η Β' Βατικάνειος Σύνοδος αποφάνθηκε ότι ο Πάπας είναι αλάθητος όχι μόνον όταν αποφαίνεται επισήμως ως Πάπας, αλλά οσάκις αποφαίνεται. Είναι ακόμη φανερό από τα ανωτέρω ότι η οικουμενική σύνοδος γίνεται ένα συμβουλευτικό σωματείο των Παπών. Το αλάθητο στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν ανήκει στην οικουμενική σύνοδο, αλλά στον Πάπα. Ποιος όμως ανεκήρυξε τον Πάπα αλάθητο; Η λαθητή σύνοδος;
Με αυτόν τον τρόπο η συνοδική αρχή, η παραδοθείσα από τους αγίους Αποστόλους, αντικαθίσταται από την παποκεντρική αρχή. Ο «αλάθητος» Πάπας καθίσταται κέντρο και πηγή ενότητος της Εκκλησίας, που σημαίνει ότι η Εκκλησία έχει ανάγκη από έναν άνθρωπο για να την διατηρή σε ενότητα. Έτσι παραμερίζεται και υποβαθμίζεται η θέσις του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος. Και ακόμη με την μεταφορά του αλάθητου από το Άγιο Πνεύμα στο πρόσωπο του Πάπα περιορίζεται η εσχατολογική προοπτική της Εκκλησίας μέσα στην ιστορία και καθίσταται εγκοσμιοκρατική».
Για μια ακόμη πιο αναλυτική περιγραφή, μπορεί ο αναγνώστης να δει τη δημοσίευση του Επισκόπου Πειραιώς Σεραφείμ "Αι αιρέσεις τού Παπισμού" πατώντας ΕΔΩ
Δευτέρα 27 Μαρτίου 2017
Διαφορές Ορθοδοξίας και Παπισμού ("Ρωμαιοκαθολικών").
Ποιά η διαφορά Ορθοδόξων - Καθολικών - Προτεσταντών;
(Πατήρ Πλακίδας): Γέροντα, ποια είναι η διαφορά μεταξύ Ορθόδοξων και Καθολικών;
( Ο Γέροντας Παΐσιος έδειξε το κελί του):
-Το βλέπεις αυτό το κτίριο;
-Το βλέπω.
-Αν βγάλουμε τη λάσπη που υπάρχει, δεν θα στηρίζονται οι πέτρες μεταξύ τους. Αυτό κάνουν οι Καθολικοί. Έβγαλαν το στήριγμα και αποσταθεροποίησαν το οικοδόμημα της Εκκλησίας.
-Τι γίνεται, Γέροντα, με τους Προτεστάντες;
-Α! Αυτοί είναι πιο έξυπνοι! Έβγαλαν και τα πετραδάκια που υπάρχουν και προσπαθούν να σταθεροποιήσουν τις μεγάλες πέτρες μεταξύ τους.
Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει κανένα οικοδόμημα.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ-ΠΑΠΙΚΩΝ:
1) Τo Πρωτείο του Πάπα
2) Το αλάθητο του Πάπα δηλ. ότι ο Πάπας όταν μιλάει ως Πάπας είναι
αλάθητος. Αυτό δεν στηρίζεται βεβαίως πουθενά. Στην Εκκλησία του Χριστού
αλάθητοι είναι μόνο οι οικουμενικές σύνοδοι όπου μετέχουν ανεξαιρέτως
όλοι οι επίσκοποι της Ενωμένης Εκκλησίας παλαιότερα και σήμερα, αν γίνει
οικουμενική σύνοδος, όλοι οι ορθόδοξοι πάσης της οικουμένης.
3) Η προσθήκη του Filioque (και εκ του Υιού) στο Σύμβολο της Πίστεως
4) Πιστεύει στήν ἄσπιλη σύλληψη τῆς Παναγίας, δηλαδή δέχεται ὅτι ἡ
Παναγία κατά τή γέννησή της δέν εἶχε τό προπατορικό ἁμάρημα, πρᾶγμα
ἀδύνατο στόν ὁποιοδήποτε ἄνθρωπο.
Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος Παγκώστας ο Πάτμιος
Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας:
"Πάτμιος, ανηψιός του Πατριάρχου Παρθενίου Β’, τον
οποίο διεδέχθει στον Πατριαρχικό Θρόνο Αλεξανδρείας. Υπεστήριξε την
μετανάστευση των Ελλήνων στην Αίγυπτο με την παράλληλη εύνοια του
αναμορφωτή της χώρας Μωχάμετ Άλη. Το έτος 1818 αρρώστησε και μετέβη στην
Πάτμο προς ανάρρωση, όπου μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία. Με την έναρξη
της Ελληνικής Επαναστάσεως ο Θεόφιλος επέστρεψε και πάλι στην Πάτμο,
παραμείνας εκεί καθ’ όλη την διάρκεια του εθνικού αγώνα. Την 14η
Οκτωβρίου 1825 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Χρύσανθος, πιεσθείς από την
Υψηλή Πύλη, συνεκάλεσε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη και έπαυσε τον
Θεόφιλο από τα καθήκοντά του εξαιτίας της μακροχρόνια απουσίας του από
την Πατριαρχική έδρα. Ο Θεόφιλος παρέμεινε στην γενέτειρα νήσο του έως
την κοίμησή του
(24 Ιανουαρίου 1833)."
(24 Ιανουαρίου 1833)."
Συμπληρωματικά, πρέπει να αναφερθεί ότι υπήρξε απόφοιτος της Πατμιάδος του Γένους Σχολής και μετέπειτα καθηγητής της. Επίσης, όπως μας πληροφορεί η ιστοσελίδα της I.M. Αγ. Ιω Θεολόγου Πάτμου:
"κατά τήν επανάσταση του 1821, ο Πάτμιος Πατριάρχης Αλεξανδρείας,
Θεόφιλος Παγκώστας, τέλεσε Θεία Λειτουργία πάνω στή ναυαρχίδα τών
Ψαριανών καί κοινώνησε τούς πλοιάρχους καί τούς ναύτες [...], πρίν από
τήν νικηφόρο για τούς Έλληνες ναυμαχία του Γυαλιού (κοντά στήν
Νίσυρο)."
Στη Μονή μας φυλάσσεται και το Άγιο Ποτήριο που χρησιμοποίησε ο Πατριάρχης Θεόφιλος στη Θ. Λειτουργία αυτή:
Πηγή: http://www.patmosmonastery.gr/index.php/2015-05-19-14-58-01/mega-skevofylakeio |
Περισσότερα για το βίο του, μπορεί κανείς να μάθει από τη διατριβή του Αρχ/του π. Πλάτωνος Κρικρή: http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/15244#page/1/mode/2up
από την οποία μαθαίνουμε ότι υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, της οποίας οι προσδοκίες στο πρόσωπό του εκπληρώθηκαν πλήρως, με Εθνεγερτική δραστηριότητα που δεν περιορίστηκε στην Πάτμο αλλά επεκτάθηκε πολύ ευρύτερα. Στις 12 Απριλίου του 1821, Τρίτη Διακαινησίμου, δύο ημέρες μετά τον απαγχονισμό του Οικουμεν. Πατριάρχου Αγίου Γρηγορίου Ε' (που επίσης αποτελεί καύχημα της Πατμιάδος), ύψωσε μαζί με το Δημήτριο Θέμελη στην πλατεία της "Αγια-Λεβιάς" (Αγ. Θεοκτίστη η Λεσβία) στη Χώρα της Πάτμου τη σημαία της Επαναστάσεως και εξεφώνησε προτρεπτικό λόγο προς τον ενθουσιώδη Πατμιακό λαό. Ο αγώνας του ήταν όντως πολυποίκιλος και αξίζει κανείς να αφιερώσει λίγο χρόνο να διαβάσει όλες τις πτυχές του στην ως άνω εξαιρετική διατριβή του π. Πλάτωνος.
Κυριακή 26 Μαρτίου 2017
Δημήτριος Θέμελης
Γεννήθηκε το 1772-1774 στην Πάτμο όπου έκανε και τις πρώτες του σπουδές για να τις συνεχίσει στην Κωνσταντινούπολη και όταν τις τελείωσε μετέβη στην Μολδαβία όπου δίδασκε κατ' οίκον. Εγκαταστάθηκε μόνιμα στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, όπου
έκανε μεγάλη περιουσία από το εμπόριο. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το
1818 στο Γαλάτσι, από το Γρηγόριο Δίκαιο (Παπαφλέσσα). Μαζί με τον Η.
Γρυπάρη και το Δ. Παπαγιαννόπουλο συγκρότησαν την εφορεία «Αρχίδαμος».
Ως απεσταλμένος του Υψηλάντη, είχε αναπτύξει στην Κωνσταντινούπολη
μεγάλη δραστηριότητα. Ανάλογη δραστηριότητα επέδειξε και στη Σμύρνη και
τα νησιά του Αιγαίου, όπου οργάνωσε εφορείες και συγκέντρωσε ποσά για
την πραγματοποίηση των σκοπών της Φιλικής Εταιρείας. Ενώ όμως βρισκόταν
στα Δωδεκάνησα, προδόθηκε για την πατριωτική του δράση στους Τούρκους
και για ν’ αποφύγει τη σύλληψη πήγε στην Πάτμο. Όταν άρχισε η
Επανάσταση, ο Δ. Υψηλάντης τον τοποθέτησε υπεύθυνο στις εφορείες των
νησιών του Αιγαίου. Πήρε μέρος στην Άλωση της Τριπολιτσάς και σε πολλές ναυτικές επιδρομές. Στη συνέχεια, ο Θέμελης διατέλεσε βουλευτής Πάτμου
και, το 1825, διορίστηκε με το Γ. Καναβό και τον Ι. Παπαδιαμαντόπουλο
μέλος της Επιτροπής Δυτικής Ελλάδας. Πέθανε στη διάρκεια της πολιορκίας
του Μεσολογγιού 26 Μαρτίου 1826. Ο Θέμελης είχε διαθέσει για τον Αγώνα
ολόκληρη την περιουσία του.
Προτομή του ήρωα στη Σκάλα Πάτμου Φωτό http://www.alamy.com/stock-photo/patmos-greece-flowers.html |
Οι πληροφορίες πάρθηκαν από τις κάτωθι πηγές:
http://www.hellenicaworld.com/Greece/Person/gr/DimitriosThemelis.html
https://www.tseneklidis.gr/%CE%B8%CE%AD%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82
Εμμανουήλ Ξάνθος ο Πάτμιος ιδρυτής της Φιλικής Εταιρείας.
Ο Εμμανουήλ Ξάνθος
γεννήθηκε στην Πάτμο το 1772. Ο πατέρας του Νικόλαος είχε υπηρετήσει στο ρωσικό
στρατό, ενώ η μητέρα του Δούκαινα, που καταγόταν από αρχοντική οικογένεια του
νησιού, φρόντισε για την ανατροφή του. Σπούδασε στην Πατμιάδα του Γένους Σχολή.
Όταν έγινε 20 ετών, μετέβη στην Ιταλία και συγκεκριμένα στην Τεργέστη, όπου και δούλεψε ως υπάλληλος σε εμπορική επιχείρηση. Το 1810 εγκαταστάθηκε στην Οδησσό και, αφού δούλεψε ως γραμματικός του εμπόρου Βασιλείου Ξένη (ή Ξένου), το 1812 γνωρίζεται στην Κωνσταντινούπολη με δυο εμπόρους από τα Ιωάννινα και αποφασίζουν να δημιουργήσουν δική τους εμπορική εταιρεία. Κατά το 1813, πραγματοποιεί εμπορικά ταξίδια στην Πρέβεζα, στα Ιωάννινα και στη Λευκάδα. Σάββατο 25 Μαρτίου 2017
Πνευματικά μηνύματα αγωνιστών του 1821
Με την ευκαιρία της επετείου της εθνικής Παλιγγενεσίας, παραθέτουμε μερικά σπουδαιότατα μηνύματα, γραπτά ή προφορικά, των αγωνιστών του 1821, πού δείχνουν το βαθύτατο πνευματικό καί ιδεολογικό νόημα της ελληνικής επαναστάσεως, του ιερού αγώνα της απελευθερώσεως από τον Τουρκικό ζυγό.
Ό Ασημάκης Ζαΐμης,
την παραμονή της λήψεως αποφάσεως για την κήρυξη της Εθνεγερσίας, είπε
στους συγκεντρωμένους στην Αγία Λαύρα: «Δεν μένει άλλο παρά ή άμεσος
κήρυξις της Επαναστάσεως. Δεν μας χωρίζει πλέον καμμιά διαφωνία.'Ας
άναπαυθώμεν απόψε καί αύριον εις την Έκκλησίαν, άφού μεταλάβωμεν των
Άχραντων Μυστηρίων, ας προσευχηθώμεν όλοι,κατά την Δοξολογίαν εις τον
αγιόν 'Αλέξιον καί την Παναγίαν, να μας βοηθήσουν εις τον άνισον
αγώνα,εις τον όποιον αποδυόμεθα. Αύριον την αυτήν ώραν να συναντηθώμεν
ενταύθα, δια να κανονίσωμεν τα του Αγώνος».
Ό Δημήτριος Υψηλάντης,
όταν κατεβαίνει στην Ελλάδα για να αναλάβει την αρχηγία του Αγώνα,
φθάνοντας στην 'Υδρα γράφει στίς 8-6-1821: «Ό Παντοδύναμος Θεός, ό
Βασιλεύς του ουρανού καί της γης, ό διαφενδευτής των αδικούμενων καί
Πατήρ των ορφανών, απεφάσισε να παύση τάς αδικίας καί ανομίας καί
έσήκωσεν εις τα άρματα το Γένος των Χριστιανών».
Ό Γέρος του Μωρία, ό Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, έλεγε: «Ό Θεός υπέγραψε τη λευτεριά της Ελλάδος καί δεν θα πάρει πίσω την υπογραφή Του».
Ό θρυλικός πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης
διηγούμενος το κατόρθωμα του στον ποιητή Αρ. Βαλαωρίτη του είπε: «0ι
Τούρκοι ήταν τόσοι, ώστε εάν έπτυαν επάνω μας θα μας έπνιγαν
αναμφιβόλως. 'Αλλ'ό παντοδύναμος Θεός δεν το έπέτρεφε καί μας έσωσε».
Ή Καπετάνισσα Μπουμπουλίνα είπε
στους προκρίτους καί τους δημογέροντες: «'Εχασα τον συζυγόν μου.
Εύλογητός ό Θεός! Ό πρεσβύτερος υιός μου έπεσε με τα όπλα ανά χείρας.
Εύλογητός ό Θεός! Ο δεύτερος καί μόνος υιός μου, Ι4ετής την ήλικίαν,
μάχεται μετά των Ελλήνων καί πιθανώς να εύρη ενδοξον θάνατον. Εύλογητός ό
Θεός! Ύπό το σημείον του Σταυρού θα ρεύση επίσης το αίμα μου. Εύλογητός
ό Θεός! 'Αλλά θα νικήσωμεν ή θα παύσωμεν μεν ζώντες, αλλά θα έχωμεν την
παρήγορον ιδέαν, ότι εν τω κοσμώ δεν αφήσαμεν όπισθεν ημών δούλους τους
'Ελληνας».
Ό Μακρυγιάννης
απευθύνει στον Θεό, στον Κύριο των Δυνάμεων, την ακόλουθη
προσευχή:
«Εσύ, Κύριε,θα άναστήσης τους πεθαμένους 'Ελληνες, τους
απογόνους αύτηνών των περίφημων ανθρώπων, όπου στόλισαν την ανθρωπότη μ'
αρετή. Καί με τη δύναμί Σου καί τη δικαιοσύνη Σου θέλεις να
ξαναζωντανέψης τους πεθαμένους· καί ή απόφασί Σου ή δικαία είναι να
ματαειπωθη ή Ελλάς, να λαμπρυνθή αύτήνη καί ή θρησκεία του Χρίστου καί
να υπάρξουν οι τίμιοι καί οι αγαθοί άνθρωποι, εκείνοι όπου
υπερασπίζονται το δίκαιον».
Ό Όδυσσέας Ανδρούτσος γράφει
στους Γαλαξειδιώτες στίς 22-3-1821:
«Ήτανε βέβαια από το Θεό γραμμένο
να δράξωμε το άρματα μια ήμερα καί να χυθούμε κατεπάνω στους τυράννους
μας πού τόσα χρόνια ανελεήμονα μας τυραγνεύουν. Τί την θέλουμε, βρε
αδέλφια, τούτη την πολυπικραμμένη ζωή, να ζούμε από κάτω στη σκλαβιά,
καί το σπαθί των Τούρκων ν' άκονιέται εις τα κεφάλια μας; Δεν τηράτε πού
τίποτε δεν μας απέμεινε; Οι εκκλησίες μας γενήκανε τζαμιά καί αχούρια
των Τούρκων... Τίποτε αδέλφια δεν μας έμεινε. Δεν είναι πρέπον να
σταυρώσουμε τα χέρια καί να τηράμε τον ουρανό. Ό Θεός μας έδωσε χέρια,
γνώσι, νου.'Ας ρωτήσουμε την καρδιά μας καί ό,τι μας όπανταχαίνει ας το
βαλωμε γρήγορα σε πραξιν καί ας είμεθα, αδέλφια, βέβαιοι το πώς ό
Χριστός μας ό πολυαγαπημένος θα βάλη το χέρι απάνω μας... Στά άρματα,
αδέλφια, ή να ξεσκλαβωθούμε ή να πεθάνωμε...».
Αυτά τα λόγια των ηρώων του 1821, πού τα ένέπνεε ή πίστη στο Θεό καί ή αγάπη προς την πατρίδα, αποτελούν ιερή παρακαταθήκη καί για μας σήμερα.
Περιοδικό«ΤΟΛΜΗ»
Του εν Αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου Χρυσοστόμου: Λόγος εις τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου
Πάλι σήμερα έχουμε χαρμόσυνες ειδήσεις, πάλι έχουμε μηνύματα ελευθερίας, πάλι έχουμε μια ανάκληση από την πτώση και μια επάνοδο στη ζωή, μια υπόσχεση ευφροσύνης και μια απαλλαγή από τη δουλεία. Ένας άγγελος συνομιλεί με την Παρθένο, για να μην ξαναμιλήσει ο διάβολος με γυναίκα.
Λέει η Γραφή· «Τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης της Ελισάβετ στάλθηκε
από τον Θεό ο άγγελος Γαβριήλ σε μια παρθένο, που ήταν μνηστευμένη με
έναν άνδρα». Στάλθηκε ο Γαβριήλ, για να αποκαλύψει την παγκόσμια σωτηρία
των ανθρώπων. Στάλθηκε ο Γαβριήλ, να φέρει στον Αδάμ τη βέβαιη
αποκατάστασή του. Στάλθηκε ο Γαβριήλ, στην παρθένο, για να μεταβάλει την
ατιμία του γυναικείου φίλου σε τιμή. Στάλθηκε ο Γαβριήλ, για να
προετοιμάσει τον νυμφικό θάλαμο, ώστε να είναι αντάξιος για τον αμόλυντο
Νυμφίο. Στάλθηκε ο Γαβριήλ, για να συντελέσει να νυμφευθεί το πλάσμα με
τον πλάστη. Στάλθηκε ο Γαβριήλ, στο έμψυχο παλάτι του βασιλιά των
αγγέλων. Στάλθηκε ο Γαβριήλ στην παρθένο που ήταν αρραβωνιασμένη με τον
Ιωσήφ, αλλά που προοριζόταν για τον Ιησού, τον Υιό του Θεού. Στάλθηκε ο
ασώματος δούλος σε αμόλυντη παρθένο. Στάλθηκε ο χωρίς αμαρτίες σ’ αυτήν
που δεν θα γνώριζε τη φθορά. Στάλθηκε ο λύχνος, για να αναγγείλει τον
ήλιο της δικαιοσύνης. Στάλθηκε ο όρθρος, που έρχεται πριν από το φως της
ημέρας. Στάλθηκε ο Γαβριήλ, για να διαλαλήσει αυτόν που βρίσκεται στους
κόλπους του Πατέρα και στην αγκαλιά της μητέρας. Στάλθηκε ο Γαβριήλ,
για να δείξει αυτόν που κάθεται σε θρόνο αλλά και σε σπηλιά. Στάλθηκε
ένας στρατιώτης, για να διατυμπανίσει το μυστήριο του μεγάλου βασιλιά.
Χαρακτηρίζω μυστήριο αυτό που γίνεται κατανοητό με την πίστη και δεν
εξερευνάται με τη φιλομάθεια, πρόκειται για μυστήριο που είναι άξιο
προσκυνήσεως και όχι σχολαστικής εξετάσεως, δηλαδή για μυστήριο που
είναι αντικείμενο θεολογικής έρευνας και όχι για κάτι που υπόκειται σε
ακριβή μέτρηση.
Παρασκευή 24 Μαρτίου 2017
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ: Διορθόδοξη Επιστημονική Ημερίδα για την καταδίκη του Οικουμενισμού και της ''Συνόδου'' της Κρήτης
To πλήρες πρόγραμμα της ημερίδος
Οι πληροφορίες ελήφθησαν από την ιστοσελίδα των Κρητών αδελφών μας της "Σύναξης Ορθοδόξων Κρητών" (δείτε εδώ) που συνδιοργανώνει την ημερίδα μαζί με την «Ἑταιρεία Ὀρθοδόξων Σπουδῶν» και Αγιορείτες Πατέρες.
Πέμπτη 23 Μαρτίου 2017
Τώρα ο διάβολος κάνει διακοπές...
(π. Γεωργίου Μεταλληνού, πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Ρωμανίδης, εκδ. Αρμός, σελ. 83-84)
Για τον καθηγητή Πανεπιστημίου πρωτοπρεσβύτερο π. Ιωάννη Ρωμανίδη, τον οποίο ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, αποκαλεί "κορυφαίο δογματολόγο της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας", μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
ΠΗΓΗ 1: scripta---manent.blogspot.gr
ΠΗΓΗ 2: agonasax.blogspot.gr
Βοηθός Εξομολόγησης
Για την τεράστια σημασία και τη δύναμη της Εξομολόγησης ως σωστικού αλλά και υποχρεωτικού Μυστηρίου της Εκκλησίας είχαμε δημοσιεύσει το άρθρο αυτό
Πολλοί
προσερχόμενοι στην εξομολόγηση, δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα ή δεν
έχουμε κάτι να πούμε και φέρνουμε σαν δικαιολογία την αδύναμη μνήμη μας.
Γι’ αυτό και ζητάμε από τον ιερέα να μας βοηθήσει.
Όπως
λέει και ο π. Αλέξανδρος Ελτσιανίνωφ, «η αδύναμη μνήμη και η ξεχασιά
δεν αποτελεί πάντα δικαιολογία. Μπορεί να προέρχεται από έλλειψη
σοβαρότητος απέναντι στην αμαρτία, από την πώρωσή μας. Η αμαρτία που
βαραίνει τη συνείδησή μας δεν θα ξεχαστεί».
Είναι απαραίτητο πριν
προσέλθουμε στον πνευματικό, να καθίσουμε σ’ ένα ήσυχο μέρος, να
προσευχηθούμε θερμά στον Θεό να μας δώσει αληθινή μετάνοια να φωτίσει
τα κρυπτά των καρδιών μας και να κάνουμε μια όσο το δυνατόν τίμια
βυθοσκόπηση.
Ένας από τους κύριους σκοπούς αυτής της δημοσίευσης
είναι να βοηθήσει σε μια καλύτερη προετοιμασία και σ’ ένα πιο βαθύ
αυτοέλεγχο. Η προσπάθειά μας δεν είναι να φοβήσουμε τον πιστό αλλά να
τον προβληματίσουμε και να κάνουμε να δει πιο σοβαρά το Μέγα αυτό
Μυστήριο της Εξομολογήσεως αλλά και να δει ίσως και την πνευματική του
νηπιότητα. Η καταγραφή των αμαρτημάτων ξανατονίζουμε δεν γίνεται για να
απογοητεύση αλλά για να μας βάλει μια καλή υποψία μέσα μας ώστε να
αποτάξουμε την επιπολαιότητα με την οποία ζούμε.
Όλ’ αυτά που θα
αναφερθούν παρακάτω είναι ένας καθρέπτης μέσα από τον οποίο μπορούμε να
δούμε τον εσωτερικό μας κόσμο, όπως επίσης και ποιες πράξεις ή και
καταστάσεις είναι αμαρτωλές και τις αγνοούμε λόγο της πώρωσης της
καρδιάς μας.
Πόσοι από μας εξομολογούμαστε ασήμαντα πράγματα και αφήνουμε τα βαρύτερα;
Μια
σημαντική μερίδα ανθρώπων νοιώθουν απόγνωση από το πλήθος ή το μέγεθος
των αμαρτιών τους. Πιστεύουν πως δεν υπάρχει ελπίδα σωτηρίας ή πως οι
αμαρτίες τους είναι τόσο μεγάλες και φοβερές , που θα καταπλήξουν και θα
σοκάρουν τον πνευματικό. Αυτή η διαπίστωση είναι μια από τις αιτίες που
πολλοί συγγραφείς – με κυριότερο εκπρόσωπο τον άγιο Νικόδημο τον
αγιορείτη- καταγράφουν στα έργα τους τα σχετικά με την εξομολόγηση, όλων
των λογιών τις ανθρώπινες αμαρτίες, τους τρόπους, δηλαδή, με τους
οποίους απομακρύνεται ο άνθρωπος από τον Θεό. Πολλοί, π.χ. πιθανόν να
σκανδαλίζονται από το «Εξομολογητάριον» του αγίου Νικοδήμου, όπου
καταγράφονται λεπτομερέστατα και οι πιο απίθανες αμαρτίες. Ο άγιος
Νικόδημος όμως, με την ποιμαντική ευαισθησία που τον διακρίνει, και
ανταποκρινόμενος στις πνευματικές ανάγκες της εποχής του προσέφερε μια
σπουδαιότατη υπηρεσία. Όχι μόνον βοηθάει σε μια γνήσια αυτοκριτική και
σωστή προετοιμασία , αλλά παράλληλα δίνει θάρρος κι ελπίδα στον αμαρτωλό
άνθρωπο, που βρίσκεται στα όρια της απόγνωσης. Του δείχνει, δηλαδή, ότι
η Εκκλησία, γνωρίζει καλά την ανθρώπινη αμαρτωλότητα∙ ότι οι δικές του
«φοβερές» αμαρτίες δεν είναι άγνωστες για τη μητέρα μας Εκκλησία∙ και
ότι είναι λάθος να πιστεύει πως μόνον αυτός είναι κάποιο… τέρας!
Αυτή
και μόνον η ανάγκη, που σήμερα με την άμβλυνση των συνειδήσεων γίνεται
επιτακτικότερη, μας παρακινεί να καταγράψουμε μερικές από τις αμαρτίες,
που πιστεύουμε ότι θα βοηθήσουν σε μια καλύτερη προετοιμασία.
Όπως
γράφει ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν, όλες οι αμαρτίες συνοψίζονται σε μια
βασική αμαρτία: Στην έλλειψη αληθινής αγάπης προς τον Θεό, πίστεως σ’
Αυτόν και ελπίδας σ’ Αυτόν. Την εξαγόρευσή μας μπορούμε να την
υποδιαιρέσουμε σε τρεις βασικούς τομείς:
Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017
O λόγιος Ιερομόναχος Γεράσιμος (Σμυρνάκης) Εσφιγμενίτης που εκοιμήθη στην Ι.Μ. Αγ. Ιω Θεολόγου Πάτμου (1862 - 22 Μαρτίου 1935).
Γεννήθηκε στο Ναύπλιο, όπου
τελείωσε το Γυμνάσιο, και κατόπιν τη στρατιωτική σχολή στην Αθήνα, απ’ όπου
εξήλθε αξιωματικός, ο κατά κόσμον Γεώργιος Σμυρνάκης.
Το 1887 φθάνει στον ιερό Άθωνα. Το 1902 χειροτονείται διάκονος και πρεσβύτερος,
αφού πριν είχε καρεί μοναχός στη μονή Εσφιγμένου.
Το 1906 αναλαμβάνει καθήκοντα
ηγουμένου της μονής, και παραμένει στη θέση αυτή ως το 1908. Κατόπιν διαμένει
στη Νέα Σκήτη επί διετία.
Από το 1910-1913 βρίσκεται σ’ ελληνορθόδοξες
κοινότητες της Αμερικής.
Το 1913 γίνεται αδελφός της μονής του Αγίου Ιωάννου
του Θεολόγου της Πάτμου «ως καταθελχθείς εκ της ιερότητος της νήσου, της
ευσεβείας των πατέρων της μονής και της νήσου».
Τα έτη 1920-1923 τοποθετείται
προϊστάμενος του Ιερού Σπηλαίου της Αποκαλύψεως.
Από το 1923-1925 αναπτύσσει
διδακτική και πνευματική δράση στη Ρόδο και καθίσταται πρόεδρος των
εκκλησιαστικών δικαστηρίων. Τα έτη 1925-1926 εκλέγεται, ενθρονίζεται και
ηγουμενεύει στην ιερά μονή Πανορμίτη Σύμης. Εισήγαγε στη μονή το αγιορείτικο
τυπικό κι έκανε απαραίτητα οικοδομικά έργα. Αναφέρεται ότι «διά παλλαϊκής ψήφου
του συμαϊκού λαού εξελέγη καθηγούμενος». Τον χαρακτηρίζουν ως «ρηξικέλευθον»
«και διά τα αυστηρά αυτού ήθη διακρινόμενον ιερόν άνδρα».
Ο ιερομόναχος Γεράσιμος
Εσφιγμενίτης (Σμυρνάκης) διακρίθηκε και ως καλός συγγραφέας.
Σπουδαιότερο έργο του θεωρείται αυτό που έγραψε για την ιστορία του Αγίου ’Όρους κι έχει πλήθος χρήσιμων πληροφοριών. Υπάρχει και ενδιαφέρον ανέκδοτο έργο του. Κατά τον φιλοαθωνίτη συγγραφέα βιογράφο του, Ι.Μ. Χατζηφώτη, υπήρξε ευγενική ψυχή, ωραίος άνθρωπος, δραστήριος λόγιος, ενάρετος μοναχός, αγαθός Γέροντας, ασκητικός, απλός, απέριττος, καλωσυνάτος και πνευματικός σπορέας.
Σπουδαιότερο έργο του θεωρείται αυτό που έγραψε για την ιστορία του Αγίου ’Όρους κι έχει πλήθος χρήσιμων πληροφοριών. Υπάρχει και ενδιαφέρον ανέκδοτο έργο του. Κατά τον φιλοαθωνίτη συγγραφέα βιογράφο του, Ι.Μ. Χατζηφώτη, υπήρξε ευγενική ψυχή, ωραίος άνθρωπος, δραστήριος λόγιος, ενάρετος μοναχός, αγαθός Γέροντας, ασκητικός, απλός, απέριττος, καλωσυνάτος και πνευματικός σπορέας.
Το «Βραβείον» της μονής του Αγίου
Ιωάννου του Θεολόγου αναφέρει περί αυτού: «1935 Μαρτίου 22. Εκοιμήθη εν Κυρίω ο
εν Χριστώ ημών αδελφός Γεράσιμος Σμυρνάκης Αρχιμανδρίτης ετών 73 εκ Ναυπλίου
καταγόμενος, με θάνατον συγκοπή της καρδίας, καθήμενος εις το θρανίον του
Νάρθηκος παρέδωκε το πνεύμα. Εχρημάτισε και ηγούμενος της εν Αγίω Όρει Μονής
του Εσφιγμένου και της εν Σύμη Ι. Μονής του Πανορμίτου. Τάξαι Κύριος την ψυχήν
αυτού μετά των δικαίων αμήν».
Στον πρόλογο του βιβλίου του για
το Άγιον Όρος έγραφε: «Ο φιλαναγνώστης ευρήσει εν δυνατή λεπτομέρεια παν το
προς μελέτην ευρυτέραν της Ιεράς ταύτης γης του Αγιωνύμου Όρους. Επειδή άχρι
τούδε ουδέν, ως γινώσκομεν, συνετάχθη δοκίμιον εν τη καθ’ ημάς Ελληνίδι φωνή λεπτομερές
ως οιόν τε περί του Αγίου Όρους, μιας των Ακροπόλεων αληθώς της ελληνικής
Ορθοδοξίας, ημείς οι ελάχιστοι φόρον σεβασμού και αφοσιώσεως αποτίοντες τω ιερώ
ημών τούτω Τόπω και υπό πολλών του καλού και της ευσεβείας φίλων κατά καιρούς
παροτρυνόμενοι, προέβημεν εις την σύνταξιν της παρούσης πραγματείας, έστω και
ατελούς…».
Βιβλιογραφία
Πηγή: Χρυσοστόμου Γ. Φλωρεντή
διακόνου, Βραβείον της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου, Αθήναι
1980, σ. 132. Γερασίμου Εσφιγμενίτου ιερομ., Το Άγιον Όρος, Άγιον Όρος 19882,
σ. 5. Ί. Μ. Χατζηφώτη, Αββακούμ Λαυριώτης ο Ανυπόδητος» και άλλα Αθωνικά
μελετήματα, Κατερίνη 1993, σσ. 23-78.
Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου,
Μέγα Γεροντικόν, τ. Α, σελ. 295 – 297, Εκδ. Μυγδονία, Θεσσαλονίκη 2011.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)